Aangifte van erkenning

Afstamming en aangifte van erkenning

Dit dosier bestaat uit twee grote delen: het Belgisch afstammingsrecht en de aangifte van erkenning

Aangifte van erkenning

Plaats van aangifte

Internationale bevoegdheid

Een erkenning kan je in België opstellen enkel in onderstaande gevallen:

• de persoon die de erkenning verricht Belg is of zijn woonplaats of gewone verblijfplaats in België heeft bij het opstellen van de akte; of
• het kind in België geboren is; of
• het kind zijn gewone verblijfplaats in België heeft bij het opstellen van de akte

Bv.:

• Belgische moeder woont in jouw gemeente
• Nederlandse vader woont en verblijft in Nederland

=> Prenatale erkenning niet in België mogelijk. Tijdens de geboorte of na de geboorte is dit wel mogelijk.

Welke Belgische ABS?

De aangifte van erkenning gebeurt bij:

• De ABS van de gemeente waar de erkenner of de persoon die voorafgaande toestemming moet geven of het kind zijn ingeschreven in het BR, VR of WR of bij de ABS van de plaats van geboorte van het kind
  • Er is geen voorkeur voor inschrijvingsplaats tegenover de geboorteplaats. De persoon die het kind wil erkennen kiest waar hij aangifte wil doen.
• Indien geen van deze personen ingeschreven is in het BR, VR of WR of of indien de actuele verblijfplaats van één van hen of allen om gegronde redenen niet met deze inschrijving overeenstemt gebeurt de aangifte bij de ABS van de actuele verblijfplaats
  • Bv. binnenschippers of foorkramers
  • Bv. Tijdelijk verblijf in een ziekenhuis of instelling
  • Bv. Erkenning op voorhand en geen van de ouders is ingeschreven in België maar minstens een van hen heeft zijn actuele verblijfplaats in België.
• Indien voorgaande punten niet van toepassing zijn, gebeurt de aangifte bij de ABS van Brussel

De erkenningsakte kan enkel opgesteld worden door de ABS die de aangifte van erkenning opmaakte.

Documenten voor te leggen door erkenner (vader/meemoeder) en moeder

Uitzondering

Wanneer partijen de Belgische nationaliteit hebben of duurzaam verblijven in België én geboren zijn in België of hun geboorteakte in België werd overgeschreven, niet alle voor de akte van aangifte noodzakelijke documenten onmiddellijk kunnen voorleggen én er geen enkele aanwijzing is dat de erkenning een frauduleus karakter zou kunnen hebben, dan is het niet nodig dat de erkenner, en in voorkomend geval, de persoon die zijn voorafgaande toestemming moet geven, een tweede maal verschijnen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand. In dat geval kunnen de akte van aangifte van erkenning en de akte van erkenning of geboorteakte gelijktijdig worden opgemaakt en ondertekend worden door de partijen en de ambtenaar van de burgerlijke stand en dit in de volgende gevallen:

• wanneer de noodzakelijke akten ter beschikking zijn in de eigen registers;
• wanneer hetzelfde ouderpaar reeds eerder een kind erkende bij een ambtenaar van de burgerlijke stand: de ambtenaar van de burgerlijke stand kan zich dan als voldoend ingelicht beschouwen. De voorwaarden en identiteit van de ouders werd reeds nagekeken bij de eerdere erkenning. Bij een nieuw element (bv. discrepantie tussen de huidige inschrijving in het Rijksregister en de toenmalige erkenningsakte) kan geopteerd worden om voorafgaandelijk aan de akte van aangifte van erkenning de documenten op te vragen;
• wanneer de voor te leggen documenten kunnen aangeleverd worden door Belgische overheden en dit ongeacht de nationaliteit van de betrokkene (bv. een persoon met een andere nationaliteit, maar geboren in België);
• wanneer de documenten die uit het buitenland moeten komen beschikbaar zijn in een ander gemeentelijk dossier (bv. nationaliteit, huwelijk, wettelijke samenwoning, dossier vreemdelingenzaken, adoptie, enz.).

Controleer uiteraard wel of de ABS bevoegd is om de akte op stellen: de aangifte wordt opgesteld in de plaats van inschrijving of de gewone verblijfplaats van de aangever of de andere ouder of in de geboorteplaats van het kind.

Het onderstaande schema probeert een overzicht te geven welke documenten de ABS zelf kan opzoeken en welke documenten de aangever of andere ouder moeten voorleggen.

Merk ook nog op, dat er geen wettelijk voorgeschreven documenten nodig zijn van de wettelijk vertegenwoordiger/voogd die toestemt in de erkenning als er geen reeds bekende ouder is of de reeds bekende ouder niet kan toestemmen.

1. Een voor eensluidend verklaard afschrift van de geboorteakte van het kind

Indien onmogelijk een akte te verkrijgen

Verwijs steeds naar de mogelijkheid om de ontbrekende of de vernietigde (of niet opgestelde) geboorteakte te vervangen door de familierechter.

Daarnaast, kan bij de aangifte van erkenning, net zoals bij de huwelijksaangifte de geboorteakte vervangen worden door:

• een gelijkwaardig attest van de ambassade van het land van geboorte, samen met het bewijs dat het onmogelijk is om de geboorteakte te verkrijgen.
• een akte van bekendheid van de vrederechter, gehomologeerd door de familierechtbank
• een verlof van de familierechtbank om de geboorteakte te vervangen door een beëdigde verklaring opgesteld door de betrokkene zelf voor de ABS.

2. Een voor eensluidend verklaard afschrift van de geboorteakte van de erkenner én de moeder

Sinds 31 maart 2019 is het niet meer nodig om een afschrift van de geboorteakte van de erkenner en de moeder voor te leggen

3. Identiteitsbewijs

Iedereen moet een identiteitsbewijs kunnen voorleggen.

Dit kan zijn:

• een paspoort
• een identiteitskaart
• een rijbewijs
• een document van de nationale overheid met foto en identiteitsgegevens

4. Nationaliteitsbewijs (bepalen van het toepasselijk recht)

• Indien ingeschreven in VR of BR: niet nodig
• Indien nationaliteit ‘onbepaald’ of ‘nog niet definitief bewezen’: nationaliteitsbewijs nodig
• Indien niet ingeschreven: nationaliteitsbewijs nodig

Dit kan zijn

• Voor EU-burgers: een geldig nationaal paspoort of een geldige nationale identiteitskaart
• Voor niet EU-burgers: een geldig nationaal paspoort

of

• Een attest van het buitenlands consulaat of de ambassade in België

5. Bewijs van inschrijving of actuele verblijfplaats (welke ABS is bevoegd?)

Indien ingeschreven: uittreksel uit het bevolkingsregister of het rijksregister

Indien niet ingeschreven: een bewijs van actuele verblijfplaats in België

Het bewijs van inschrijving/actuele verblijfplaats dient om vast te stellen dat de ABS bevoegd is om de aangifte en de erkenning op te stellen.

Dat houdt in, als een van de ouders ingeschreven is in jouw gemeente of indien het kind in jouw gemeente geboren werd dit feit vast staat en er geen andere bewijsstukken nodig zijn van inschrijving of actuele verblijfplaats

6. Bewijs van ongehuwde staat

Erkenner

Heb je enkel nodig indien het toepasselijk recht bepaalt dat een gehuwd persoon geen kind kan erkennen bij een ander persoon dan zijn echtgeno(o)t(e) of hiervoor bijkomende voorwaarden stelt.

Moeder

Heb je enkel nodig ingeval van een erkenning voor de geboorte of in de akte van geboorte.
Na de geboorte bestaat er een geboorteakte. Als in deze geboorteakte geen vader of meemoeder is opgenomen, dan kan het kind erkend worden.

Opmerking: als je weet dat de geboorteakte fout is opgesteld en er eigenlijk een vermoeden vader- of meemoederschap bestond, laat dan de geboorteakte verbeteren. Stel geen aangifte of erkenning op.

7. Bewijs van ontbinding/nietigverklaring van vorige huwelijk(en)

De persoon die in punt 6 zijn burgerlijke staat moet bewijzen, moet ook een bewijs voorleggen van alle vorige ontbindingen, behalve die ontbindingen gevolgd door een Belgisch huwelijk.

Je ziet bijvoorbeeld volgende historiek in het informatietype 120 staan:

• gehuwd in 1980 in China
• gescheiden in 1985 in Nederland (geen bewijs nodig want gevolgd door huwelijk in België)
• gehuwd in 1986 in België
• gescheiden in 1995 in Nederland (bewijs van ontbinding nodig – bijvoorbeeld een afschrift Belgische huwelijksakte met rand)
• gehuwd in Frankrijk in 2000
• gescheiden in Frankrijk in 2004 (bewijs van ontbinding nodig)

8. Toestemming (authentieke akte)

De moeder stemt toe in de erkenning van het kind.

Dit gebeurt in een authentieke akte en vermeldt expliciet dat de moeder toestemt in de erkenning van ‘kind XX’, geboren te ‘XX’ op datum ‘XX’, door ‘naam erkenner’.

De toestemming is enkel nodig als de moeder niet aanwezig kan zijn bij de erkenning zelf.
Bovendien, als dit nog niet duidelijk is, de aangifte kan opgesteld worden zonder toestemming en de toestemming kan voorgelegd worden bij de erkenning zelf.

Indien de toestemming in de aangifte reeds voorligt, wordt dit vermeld in de akte van aangifte.
Indien de moeder wel aanwezig zou kunnen zijn bij de aangifte, maar niet bij de erkenning, dan kan de ABS de toestemming opnemen in de aangifte.
In beide situaties kan de erkenner de erkenning doen zonder dat de moeder aanwezig is.

9. Attest van arts/vroedvrouw dat de zwangerschap bevestigt en de vermoedelijke bevallingsdatum aangeeft

In geval van een erkenning voor de geboorte.

10. Bewijs van wetgeving

Indien de ABS niet zelf de inhoud van het toe te passen recht kan bepalen.

Dit kan een bewijs van wetgeving of wetscertificaat of een andere bron van het buitenlands recht.

Geldigheidsduur documenten

Op voor te leggen documenten staat geen vaste geldigheidsduur. Er is geen enkele (Belgische) rechtsregel die een geldigheidsduur vaststelt voor (buitenlandse) documenten.

Hou rekening met:

• de moeilijkheidsgraad om bepaalde documenten te verkrijgen
• het feit dat het document al eerder werd voorgelegd
• de afwezigheid van indicaties dat de situatie van de persoon gewijzigd is sinds de aflevering van het document.

Een document weigeren betekent dat de ABS een gemotiveerde weigering kan opmaken om de aangifte van erkenning op te maken of in het algemeen om een buitenlandse authentieke akte of beslissing te weigeren te erkennen.
‘Het document is ouder dan ’ is geen geldige motivatie zonder dat de ABS verduidelijkt waarom het document niet erkend kan worden of waarom de inhoud ervan niet (meer) geloofwaardig zou zijn.

Taal van de bewijsstukken

De ABS kan een vertaling vragen indien de overlegde documenten in een vreemde taal zijn opgesteld.
Ik raad aan dezelfde voorwaarden te gebruiken die bij huwelijksaangifte gehanteerd worden.
Redelijk lijkt om Nederlands, Frans, Duits en eventueel Engels te aanvaarden.

Aangifte opmaken

Als alle documenten aanwezig zijn, geef je ofwel een ontvangstbewijs, ofwel maak je de aangifte op.

Het ontvangstbewijs is enkel nuttig als je twijfelt aan de documenten. Stel steeds indien mogelijk de aangifte op.

Als je een ontvangstbewijs geeft, heeft de ABS een maand de tijd om de voorgelegde documenten te onderzoeken op hun echtheid of geldigheid. Bij twijfel over de echtheid of geldigheid kan de ABS de termijn van een maand verlengen met twee maanden.
Van deze verlenging breng je de ouders op de hoogte via aangetekend schrijven met antwoordkaart.

De ABS beslist binnen de termijn van drie maanden om de aangifte op te stellen of te weigeren.

De aangifte wordt enkel door de ABS of zijn gemachtigde getekend wordt. Zodoende hoeft de aangever niet opnieuw te verschijnen om de akte op te stellen.

Bij weigering van de aangifte, brengt de ABS de aangever op de hoogte met een gemotiveerde beslissing via aangetekend schrijven met antwoordkaart.

Tegen deze weigering kan binnen een maand na de kennisgeving van de beslissing beroep ingesteld worden bij de familierechtbank.

De aangifte wordt bewaard in je lokaal dossier en wordt niet opgenomen in de DABS.

De aangifte van erkenning kan opgesteld worden in de kraamkliniek.

Uiteraard is het enkel mogelijk om een aangifte op te stellen in de kraamkliniek indien alle documenten beschikbaar zijn. Zie het schema in het begin van dit hoofdstuk.